CAR, Zvonko

CAR, Zvonko, kipar (Crikvenica, 4. II 1913 — Crikvenica, 13. XI 1982). Osnovnu i građansku školu polazio u Crikvenici, kiparstvo studirao 1929–33. na Akademiji likovnih umjetnosti u Zagrebu kod prof. R. Frangeša- Mihanovića i F. Kršinića uz potporu V. Nazora i I. Meštrovića. Dobivši stipendiju, učio obradu skulpture u drvu kod prof. Damjana Pešana u Pragu. Studijski proputovao Rim, Firencu, Padovu i Veneciju. Vrativši se u Crikvenicu; nastavnik je crtanja na srednjim školama i Narodnom sveučilištu od 1935. do umirovljenja 1967. — U početku radi skulpture religioznog sadržaja, s naglašenim utjecajem učitelja, u crikveničkoj župnoj crkvi (Madona) te novoj franjevačkoj crkvi (Sv. Franjo i Raspeće), za koju je načinio i idejni projekt. Poslije radi figurativnu skulpturu lirskih i ekspresivnih obilježja, oslobođenu akademizma, minimalnim sredstvima i dobrim poznavanjem zanata, najviše zaokupljen izradbom portreta u bronci (Portret supruge; Portret sina Nedeljka; Julije Klović, 1935; Stjepan Radić, 1940). Sklonost monumentalnoj skulpturi bila je zapažena na njegovu kipu klesara zidara iz 1938/39 (uništen za rata). Izradio je nekoliko spomenika palim borcima NOR-a u Dramlju, Driveniku, Crikvenici (1946), Bribir-Zatonu (1947), Triblju (1949), Selcu (1950), Vrginmostu (1951), Kraljevici (1952) i Jaseniku kod Ogulina (1952). Popularnost je stekao realističkim skulpturama ljudi primorskog kraja, rađenim u bronci: Djevojka s galebom (1952, Opatija), Higija (1956; u parku riječke bolnice), Žena s brentom (1977, u Grižanima) te Ribar (1953–80, u središtu Crikvenice). Uz portret maršala Tita u nekoliko varijanti, posebnu cjelinu njegova opusa čine portreti Matka Laginje (1952, Klana), Julija Klovića (1979, Drivenik), botaničara Josipa Pančića (1972, Crikvenica), Ivana Sabola (1973, Crikvenica), Ivane Brlić-Mažuranić (1974, Crikvenica), Vladimira Nazora (1976, Crikvenica), te Antuna Barca (1977, Crikvenica). Već prije II svjetskog rata radio je akvarele (Ribar, 1935), a polovicom 70-ih godina slikao je marine i pejzaže u crikveničkim hotelima »Therapia« i »Miramare«. Njegov atelijer u Crikvenici, s originalima sadrenih kipova, otvoren je za javnost. Samostalno je izlagao 1953. u Crikvenici, a od 1952. sudjelovao povremeno na izložbama riječke podružnice ULUH-a (DHLU-a).