BRANKOVIĆ, Dimitrije (Dobrivoj), dalmatinsko-istrijski episkop (Temišvar, 8. VII 1868 — Rakovac, 28. I 1938). Osnovnu školu i gimnaziju završio u Temišvaru, bogosloviju učio u Zadru i Karlovcima, bogoslovni fakultet s doktoratom bogoslovlja u Ateni. Rukopoložen za jerođakona 1894, za jeromonaha 1895. Zamonašen je u manastiru Grgetu (1894). Bio kateheta u karlovačkoj gimnaziji i profesor karlovačke bogoslovije (1895–98) te nadstojnik manastira Kuveždina (1899–1900) i Beočina (1900–12). Kada je 1910. umirovljen dalmatinski episkop Nikodim Milaš, povjerena mu je uprava nad Dalmatinsko-istrijskom eparhijom. Za episkopa je posvećen 1913. u Beču, a ustoličen u Zadru iste godine. Prije propasti Austro-Ugarske Monarhije nalazio se poslom u Beču, gdje ga je zatekao završetak rata, te se nije odmah mogao vratiti u eparhiju. Nakon Konstituante proglašeno je 26. V 1919. ujedinjenje svih pravoslavnih episkopija u Kraljevini SHS. Budući je Bukovinsko-dalmatinska eparhija jednim dijelom pripala Italiji, a Bukovina Rumunjskoj, nastao je problem kako teritorij Brankovićeve eparhije uskladiti s kanonima Srpske pravoslavne crkve, koji propisuju da se crkvene granice moraju poklapati s državnima. Za rješenje problema opunomoćio je Privremeni središnji arhijerejski sabor ujedinjene Srpske pravoslavne crkve u Beogradu episkopa Brankovića (17. X 1919), a njegovim tajnikom imenovao Vojislava Janjića. B. putuje u Černovice (Chernovtsy) i moli mitropolita i predsjednika Sinoda Bukovinsko-dalmatinske mitropolije Vladimira Reptu da sazove sinod na kome bi se zapisnički utvrdilo da prema kanonima dotična mitropolija ne može više postojati. Tek nakon toga bi se eparhije mogle pridružiti mitropolijama u granicama političke zajednice. Repta odbija sazvati sinod iz političkih razloga, navodeći posebno Dalmaciju koja bi mogla pripasti Italiji, pa bi morala biti organizirana Talijanska pravoslavna crkva, što bi bilo politički nemoguće. B. ga pobija i navodi da bi se tada zvala Srpska pravoslavna crkva u Italiji. Traži od Repte otpusni gramat za Dalmatinsko-istrijsku i Bokokotorsku eparhiju i pristanak da se mogu pridružiti Karlovačkoj mitropoliji. Konačno u Bukureštu 9. XI 1919. dobiva otpusni list i Reptin pristanak. Ukazom regenta Aleksandra 17. VI 1920. proglašeno je crkveno ujedinjenje i uspostavljena Srpska patrijaršija, u koju je ušla i Dalmatinsko-istrijska eparhija. B. je posljednji episkop u Zadru. Dolaskom Talijana sjedište episkopije prenosi se u Šibenik, a prestaje djelovati i zadarska bogoslovija. Na vlastitu zamolbu umirovljen je 1920. Pokopan je u kapeli Sv. Georgija u manastiru Beočinu.
LIT.: B. Strika: Srpske zadužbine – fruškogorski manastiri. Zagreb 1927, 141. — Isti: Srpske zadužbine – dalmatinski manastiri. Zagreb 1930, 73–76. — Episkop dalmatinski Stefan (Boca): Srpska crkva u Dalmaciji i Boki kotorskoj. Srpska pravoslavna crkva 1219–1969 (spomenica). Beograd 1969, 271–290. — D. K. Petrović: Ujedinjenje Srpske crkve i obnova Patrijaršije. Ibid., 361–368. — Episkop Sava: Eparhije i episkopi 1920–1970. Srpska pravoslavna crkva 1920–1970 (spomenica). Beograd 1971, 487–539. — D. Lj. Kašić: Srbi i pravoslavlje u sjevernoj Dalmaciji. Almanah Srbi i pravoslavlje u Dalmaciji i Dubrovniku. Zagreb 1971, 29. — M. Radeka: Dalmatinska eparhija od ujedinjenja SPC. Ibid., 39–42.
Anto Lešić (1989)
