ĆIMIĆ, Esad

ĆIMIĆ, Esad, sociolog (Mostar, 3. VI. 1931). Srednju školu završio 1951. u Mostaru, filozofiju diplomirao 1960. na Filozofskom fakultetu u Sarajevu, gdje je doktorirao 1964. tezom Socijalističko društvo i religija. God 1966–76. profesor teorijske sociologije na istom fakultetu, kada je izgubio mjesto redovitog profesora zbog navodne »moralno-političke nepodobnosti«. Jedan je od osnivača studija sociologije na Filozofskom fakultetu u Zadru i profesor sistematske sociologije (1976–82), potom prelazi na Filozofski fakultet u Beogradu, na kojem predaje sociologiju religije i sociologiju morala. Od 1992. radi u Institutu za primijenjena društvena istraživanja Sveučilišta u Zagrebu. God. 1953–54. glavni je urednik studentskog lista Naši dani, 1965–69. glavni i odgovorni urednik časopisa Odjek, a od 1987. odgovorni urednik časopisa Sociologija. Bavi se sociologijom religije i promicatelj je dijaloga između marksista i kršćana. Kritičan spram teologijskog i ateističkog dogmatizma u svojim radovima razjašnjava fenomen religije, ateizma i odgoja. Vodio je istraživačke projekte iz područja sociologije religije (Sociološki aspekti svećeničkog poziva, 1974; Socijalizam i religija, 1979; Mladi između religije i ateizma, 1980; Marks i marksisti o religiji, 1987; Ateizam u teoriji i praksi jugoslavenskog društva, 1988). Surađuje u listovima i časopisima Mlada Hercegovina (1954), Odjek (1963, 1967, 1970, 1974), Gledišta (1964, 1975, 1980, 1984), Filozofija (1965), Pregled (1965, 1970–74), Naše teme (1967, 1971, 1981, 1987), Politička misao (1967), Lica (1968, 1972), Sociologija (1969, 1988), Pogledi (1970–71, 1981–84), Sociološki pregled (1970, 1983), Život (1970), Kultura (1971, 1973, 1984), Ideje (1972), Ateismo e dialogo (Bologna 1972), Encyclopaedia moderna (1972), Kulturni radnik (1973), Revija za sociologiju (1978), Argumenti (1979, 1981), Marksističko obrazovanje (1979, 1988), Pitanja (1980), Journal of Ecumenical Studies (Philadelphia 1985, 1988), Filozofska istraživanja (1986) i dr. Veće rasprave objavio je u zbornicima Za preobrazbu na Sojuzot na komunistite na Jugoslavija i na opštestvoto (Skoplje 1967), Religija i društvo (Zagreb 1969), Vjerske zajednice u Jugoslaviji (Zagreb 1970), Acts – International Conference for the Sociology of Religion (Lille 1971), First International Conference on Participation and Self-Menagement (Dubrovnik 1972), Šola in religija (Ljubljana 1972), Marksizam i odgoj (Osijek 1973), Socijalizacija i društveni oblici života mladih u slobodnom vremenu (Zagreb 1974), Čovek od straha (Beograd 1986), Religija i savremeno društvo (Beograd 1987). Za knjigu Socijalističko društvo i religija dobio je Šestoaprilsku nagradu grada Sarajeva za nauku (1967), a knjiga Čovjek na raskršću zabranjena je 1975. O svom političkom stradalaštvu Ć. je napisao knjigu Politika kao sudbina – prilog fenomenologiji političkog stradalaštva (1983). Neki njegovi radovi prevedeni su na mađarski, francuski, ruski i talijanski. Prikazi o njegovim knjigama objavljeni su i u stranim časopisima, a citiran je u nekolikim knjigama američkih autora; disertaciju o njegovim djelima obranio je 1988. Radiša Antić na Michigan University (SAD).