INCHIOSTRI, Ugo

traži dalje ...

INCHIOSTRI, Ugo, pravni povjesničar (Trst, 1. VII. 1869 — Trst, 11. I. 1944). Podrijetlom iz šibenske obitelji. Gimnaziju završio u Zadru, vjerojatno 1889, a pravo studirao u Grazu. U 1890-im predavao povijest u zadarskoj gimnaziji te, prema literaturi, dulje bio tajnik općinskoga vijeća u Trstu (1905. sigurno). Zastupao tezu o talijanstvu Dalmacije i Istre. Izdavao vrela i proučavao srednjovjekovne statute Poreča, Raba, Lošinja, Šibenika, Trogira, Korčule i Kotora, obiteljsko i kazneno pravo u Dalmaciji i Istri, bratovštine i crkvene svetkovine, trogirsko plemstvo te starije hrvatske i talijanske pisce. Glavna su mu djela izdanje rapskoga statuta s dodatkom neobjavljenih vrela 1889–1900. odn. 1901 (s Ivanom Antunom Galzignom) i studija o rapskoj komuni i statutu, u kojoj je 1931. analizirao pravni i gospodarski razvoj Raba, odnos komune i Crkve, notarijat, sudbenu vlast te dijelove građanskoga, kaznenoga i pomorskoga prava. God. 1934. objavio vrijedan rad o dalmatinskim statutima s relevantnom bibliografijom. Članke i rasprave objavljivao je u publikacijama Scintille (1888–89), Bullettino di archeologia e storia dalmata (1889–90, 1893–94), Il Dalmata (1892, 1913), Ateneo veneto (1893), Il Nuovo cronista di Sebenico (Trst 1894–96), Corriere nazionale (1896), Archeografo triestino (1899–1900, 1906–10), Rivista dalmatica (1899–1900, 1928), Atti e memorie della Società istriana di archeologia e storia patria (1907, 1910), Parenzo (Poreč 1910), La Vita in Dalmazia (1920), Archivio storico per la Dalmazia (Rim 1927–30, 1932, 1934), Atti e memorie della Società dalmata di storia patria (1927) te ih većim dijelom izdao i kao posebne otiske. Pjesme u maniri G. Carduccija u mladosti je objavljivao u časopisima i zbirkama Per una idea (Zadar 1896), Rivista dalmatica (1899, 1900, 1904), L’Epidauritano (1901) i Per la Lega (Zadar s. a.); u Zadru objavio samostalne zbirke Dal »Libro di Graziana« (1890) i Il libro dei versi (1894). Katkad se služio pseudonimom Dalmaticus. — Premda njegovu osnovnu tezu o statutima gradova na istočnoj obali Jadrana kao izravnom naslijeđu rimskoga prava pobijaju noviji istraživači, Inchiostrijev je opus jedan od temelja za proučavanje te problematike. Galzigna mu je posvetio zbirku proze In campagna (Tipi e costumi dell’isola d’Arbe), izdanu u Rijeci 1892.

IZBOR IZ DJELA: Veglie letterarie. Zara 1888. — Memorie e documenti. Zara 1889. — Gli statuti e le riformazioni di Sebenico. Spalato 1893–1894. — Sul diritto statutario di Sebenico. Venezia 1893. — Una madreregola inedita di Sebenico. Trieste 1897. — Gli Statuti di Arbe (suautor I. A. Galzigna). Trieste 1901. — Contributo alla storia del diritto romano in Dalmazia nel X e XI secolo. Trieste 1906. — Il diritto statutario di Parenzo. Parenzo 1910. — Di Nicolò Matafari e del suo »Thesaurus Pontificum«, in relazione con la cultura giuridica in Zara nel secolo XIV. Roma 1929. — Il Commune e gli Statuti di Arbe fino al secolo XIV. Roma 1931. — Gli statuti dalmati del medioevo nei codici, nelle stampe e nelle opere che servono ad illustrarli. Roma 1934.

LIT.: Programma dell’ I. r. ginnasio superiore in Zara, 24(1880–81) str. 78; 30(1887–88) str. 105. — M. Russo: La Dalmazia attraverso i secoli. Il Dalmata, 42(1907) str. 32–33. — (Prikazi studije Il Comune e gli Statuti di Arbe fino al secolo XIV): G. Praga, Atti e memorie della Società dalmata di storia patria, 3–4(1934) str. 250–251; J. Žontar, Jugoslovenski istoriski časopis, 1(1935) 1/2, str. 139–142. — B. Zilliotto: L’opera di Ugo Inchiostri (s bibliografijom). Archeografo triestino, S IV, 16–17(65–66)(1949–50) str. 239–256. — L. Margetić: Preferiranje djeteta po Krčkom, Rapskom i drugim primorskim statutima. Vjesnik historijskih arhiva u Rijeci i Pazinu, 18(1973) str. 223–225, 229, 236. — S. Antoljak: Izvori i literatura o prošlosti otoka Raba od ranoga srednjeg vijeka do godine 1797. Zadar—Rab 1986. — L. Margetić: Iz starije pravne povijesti Raba. Rapski zbornik. Zagreb 1987, 199, 202, 204, 205–208. — F. Semi i V. Tacconi: Istria e Dalmazia. Uomini e tempi. Dalmazia, 2. (Udine) 1992. — I. Tacconi: Per la Dalmazia con amore e con angoscia. (Udine) 1994. — D. Zelić: Gradski statut kao izvor za povijest razvoja Šibenika. Radovi Instituta za povijest umjetnosti, 1995, 19, str. 47. — L. Margetić: Rapski protostatut iz 1234. godine. Vjesnik Povijesnog arhiva Rijeka, 38(1996) str. 105–106, 116. — N. Balić-Nižić: Talijanski pisci u Zadru pred prvi svjetski rat (1900–1915). Rijeka 1998. — L. Margetić: Lo statuto d’Arbe. Atti. Centro di ricerche storiche–Rovigno (Trieste—Rovigno), 30(2000) str. 11–12, 21–25, 44–46, 48–49, 56–57, 59, 194, 220.

Iva Mandušić (2005)

članak preuzet iz tiskanog izdanja 1983. – 2021.

Kratice i znakovi

Latinska zemljopisna imena u impresumu tiskanih djela

Citiranje:

INCHIOSTRI, Ugo. Hrvatski biografski leksikon (1983–2024), mrežno izdanje. Leksikografski zavod Miroslav Krleža, 2024. Pristupljeno 21.11.2024. <https://hbl.lzmk.hr/clanak/inchiostri-ugo>.